-
1 dankbar
dankbar, gratus, absol. od. gegen etc., erga od. in m. Akk. (seine Dankbarkeit an den Tag legend, Ggstz. ingratus). – beneficii od. beneficiorum memor, im Zshg. oft bl. memor (der Wohltat oder der Wohltaten eingedenk, erkenntlich, Ggstz. beneficii od. beneficiorum immemor, im Zshg. auch bl. immemor); verb gratus ac memor beneficii, memor et gratus, memor gratusque. – pius, absol. od. gegen etc., erga od. in m. Akk. (seiner moralischen Verpflichtungen gegen jmd. eingedenk, dankbar aus Pflichtgefühl, Ggstz. impius); verb. gratus piusque; memor piusque (auch für etw., pro alqa re). – benignus (übtr., gütig = ergiebig, Ggstz. malignus; z. B. materia). – d. Gesinnung, d. Gemüt, d. Herz, s. Dankbarkeit: eine d. Gesinnung haben gegen jmd., alci gratiam habere. – Adv.grate (Ggstz. ingrate); grato animo (Ggstz. ingrato animo); memori mente (Ggstz. immemori mente); pie (Ggstz. impie);verb. grate pieque (Ggstz. ingrate et impie). – d. sein, gratum esse, verb. memorem et gratum esse; memorem piumque esse (auch für etw., pro alqa re: od. gegen jmd., erga alqm): jmdm. d. sein, alci gratiam habere (Dank wissen im Herzen) od. gratias agere (Dank sagen), für etw., pro alqa re: beneficii (beneficiorum) servare od. conservare memoriam (das Andenken der Wohltat oder Wohltaten bewahren, z. B. im Unglück, in adversis rebus). – sich d. beweisen, gratiam referre (absol.): gegen jmd., alci gratum se praebere; memorem in alqm animum praestare; alci gratiam referre (auch »für etw.«, pro alqa re): sich d. einer Sache erinnern, grate meminisse alqd; gratā memoriāprosequi alqd.
-
2 Undank
Undank, animus ingratus; animus beneficiorum immemor. – jmdm. mit U. lohnen, malam gratiam reddere; für Wohltaten, pro beneficiis meritam debitamque gratiam non referre: ich kenne keinen größern U., nihil cognovi ingratius.
-
3 undankbar
undankbar, ingratus (sowohl unerkenntlich als auch nicht lohnend). – beneficii od. beneficiorum immemor (der Wohltaten uneingedenk. undankbar der Gesinnung nach). – ingratus in referenda gratia (undankbar der Tat nach).
-
4 dankvergessen
dankvergessen, immemor beneficii (beneficiorum). – dankverpflichtet, beneficio (beneficiis) alcis obligatus. – Dankworte, s. Dank.
-
5 Памятовать
- meminisci, recordari, memorem esse; in memoria habere; memoria aliquid tenere, retinere, servare, custodire;• Я буду это всгда памятовать - huius rei memoria in me vigebit; haec res apud me nunquam intermoritura est;
• Памятуй свои обещания - promissa tua memoria teneto;
• Кто не памятует благодеяний, тот их не достоин - immemor beneficiorum iis indignus est;
• памятовать чьи услуги - alicuius merita (meritorum) in nos recordari;
• памятуется мне, вы некогда говорили - memini te hoc aliquando dixisse;
• памятуется мне, что я читал - memini me legisse;
-
6 Помнить
- meminisse; memorari; memoria aliquid tenere; tenere memoriam alicujus rei; tenere (dicta; duodecim aerumnas Herculis);• я неточно помнил дорогу - viam non diligenter tenebam;
• помните, что боги не забывают ни добрых дел, ни беззаконий - sperate deos memores fandi atque nefandi;
• я буду это всегда помнить - alicujus rei memoria in me vigebit; res aliqua apud me nunquam intermoritura est;
• помни свои обещание - promissa tua memoria teneto;
• кто не помнит благодеяний, тот их недостоин - immemor beneficiorum iis indignus est;
• помнить чьи-либо заслугиуслуги - alicujus meritameritorum in nos recordari;
• я помню, вы когда-то говорили - memini te hoc aliquando dixisse;
• помнится мне, что я читал - memini me legisse;
-
7 beneficium
bĕnĕfĭcĭum (better than bĕnĭfĭcĭ-um), ii, n. [beneficus].I.A benefaction, kindness, favor, benefit, service, euergetêma (sunt qui ita distinguunt, quaedam beneficia esse, quaedam officia, quaedam ministeria. Beneficium esse, quod alienus det:A.alienus est, qui potuit sine reprehensione cessare: officium esse filii, uxoris et earum personarum, quas necessitudo suscitat et ferre opem jubet: ministerium esse servi, quem condicio sua eo loco posuit, ut nihil eorum, quae praestat, imputet superiori,
Sen. Ben.3, 18, 1);—(in prose freq.; in poetry, for metrical reasons, only in play-writers; most freq. in Ter.).In gen.:B.nullum beneficium esse duco id, quod, quoi facias, non placet,
Plaut. Trin. 3, 2, 12:beneficium accipere,
Ter. Ad. 2, 3, 1:pro maleficio beneficium reddere,
id. Phorm. 2, 2, 22:immemor beneficii,
id. And. 1, 1, 17:cupio aliquos parere amicos beneficio meo,
id. Eun. 1, 2, 69:beneficium verbis initum re comprobare,
id. And. 5, 1, 5:nec enim si tuam ob causam cuiquam commodes, beneficium illud habendum est, sed feneratio,
Cic. Fin. 2, 35, 117; id. Off. 2. 20, 70:beneficio adligari: beneficio victus esse,
Cic. Planc. 33, 81; cf.:Jugurtham beneficiis vincere,
Sall. J. 9, 3:collocare,
Cic. Off. 1, 15, 49 al.; 2, 20, 69:dare,
id. ib. 1, 15, 48; id. Fam. 13, 8, 3' deferre, id. Off. 1, 15, 49: conferre in aliquem, [p. 232] id. ib. 1, 14, 45: quia magna mihi debebat beneficia, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 1:in republicā multo praestat benefici quam malefici immemorem esse,
Sall. J. 31, 28:senatus et populus Romanus benefici et injuriae memor esse solet,
id. ib. 104, 5; Petr. 126, 4:in iis (hominibus) beneficio ac maleficio abstineri aecum censent,
Liv. 5, 3, 8:immortali memoriā retinere beneficia,
Nep. Att. 11, 5 al. —Of the favor of the people in giving their vote:quidquid hoc beneficio populi Romani atque hac potestate praetoriā possum,
Cic. Imp. Pomp. 24, 69, and 71.—Esp.1.Beneficio, through favor, by the help, aid, support, mediation:(β).beneficio tuo salvus,
thanks to you, Cic. Fam. 11, 22, 1; 13, 35, 1:nostri consulatūs beneficio,
by means of, id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 6:servari beneficio Caesaris,
Vell. 2, 71, 1:hoc beneficio,
by this means, Ter. Heaut. 2, 4, 14:sortium beneficio,
by the lucky turn of, Caes. B. G. 1, 53 Herz.:longissimae aetatis,
Quint. 3, 1, 9:ingenii,
id. 2, 11, 2; 5, 10, 121:eloquentiae,
Tac. Or. 8 al.; cf.: fortunae beneficium, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2.—In gen., by the agency of:2.quod beneficio ejus contingit,
Dig. 39, 2, 40, § 1:beneficio furis,
ib. 47, 2, 46 pr.—Alicujus beneficii facere (habere, etc.), to make dependent on one ' s bounty or favor (post-Aug.):II.commeatus a senatu peti solitos benefici sui fecit,
Suet. Claud. 23:ut munus imperii beneficii sui faceret,
Just. 13, 4, 9; cf.:adeo quidem dominis servi beneficia possunt dare, ut ipsos saepe beneficii sui fecerint,
Sen. Ben. 3, 18, 4:sed nihil habebimus nisi beneficii alieni?
Quint. 10, 4, 6.—Transf. to political life.A.A distinction, support, favor, promotion (esp. freq. after the Aug. per.):2.coöptatio collegiorum ad populi beneficium transferebatur,
Cic. Lael. 25, 96; id. Phil. 2, 36, 91:quibus omnia populi Romani beneficia dormientibus deferuntur,
id. Verr. 2, 5, 70, § 180:in beneficiis ad aerarium delatus,
among those recommended to favor, id. Arch. 5, 11 Halm. ad loc.; id. Fam. 7, 5, 3:cum suo magno beneficio esset,
under great obligation to his recommendation, id. Phil. 8, 6 Wernsd.; Flor. 4, 2, 92; cf. Suet. Tit. 8.—So,Esp. freq. of military promotions (whence beneficiarius, q. v.):B.quod scribis de beneficiis, scito a me et tribunos militaris et praefectos... delatos esse,
Cic. Fam. 5, 20, 7:ut tribuni militum... quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,
Liv. 9, 30, 3:beneficia gratuita esse populi Romani,
id. 45, 42, 11; Hirt. B. Afr. 54, 5:per beneficia Nymphidii,
promoted, advanced through the favor of Nymphidius, Tac. H. 1, 25; 4, 48 Lips.:beneficii sui centuriones,
i. e. his creatures, Suet. Tib. 12:Liber beneficiorum or Beneficium,
the book in which the public lands that were bestowed were designated, Hyg. Limit. Const. p. 193 Goes.; Arcad. ib. p. 260.—So, SERVVS. A. COMMENTARIIS. BENEFICIORVM., Inscr. Grut. 578, 1.—A privilege, right (post-Aug.):C.anulorum,
Dig. 48, 7, 42:religionis,
ib. 3, 3, 18:militaris,
ib. 29, 1, 3.—Hence, liberorum, a release from the office of judge, received in consequence of having a certain number of children, Suet. Claud. 15; Dig. 49, 8, 1, § 2.—Personified, as a god:duos omnino (deos credere), Poenam et Beneficium,
Plin. 2, 7, 5, § 14. -
8 benificium
bĕnĕfĭcĭum (better than bĕnĭfĭcĭ-um), ii, n. [beneficus].I.A benefaction, kindness, favor, benefit, service, euergetêma (sunt qui ita distinguunt, quaedam beneficia esse, quaedam officia, quaedam ministeria. Beneficium esse, quod alienus det:A.alienus est, qui potuit sine reprehensione cessare: officium esse filii, uxoris et earum personarum, quas necessitudo suscitat et ferre opem jubet: ministerium esse servi, quem condicio sua eo loco posuit, ut nihil eorum, quae praestat, imputet superiori,
Sen. Ben.3, 18, 1);—(in prose freq.; in poetry, for metrical reasons, only in play-writers; most freq. in Ter.).In gen.:B.nullum beneficium esse duco id, quod, quoi facias, non placet,
Plaut. Trin. 3, 2, 12:beneficium accipere,
Ter. Ad. 2, 3, 1:pro maleficio beneficium reddere,
id. Phorm. 2, 2, 22:immemor beneficii,
id. And. 1, 1, 17:cupio aliquos parere amicos beneficio meo,
id. Eun. 1, 2, 69:beneficium verbis initum re comprobare,
id. And. 5, 1, 5:nec enim si tuam ob causam cuiquam commodes, beneficium illud habendum est, sed feneratio,
Cic. Fin. 2, 35, 117; id. Off. 2. 20, 70:beneficio adligari: beneficio victus esse,
Cic. Planc. 33, 81; cf.:Jugurtham beneficiis vincere,
Sall. J. 9, 3:collocare,
Cic. Off. 1, 15, 49 al.; 2, 20, 69:dare,
id. ib. 1, 15, 48; id. Fam. 13, 8, 3' deferre, id. Off. 1, 15, 49: conferre in aliquem, [p. 232] id. ib. 1, 14, 45: quia magna mihi debebat beneficia, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 1:in republicā multo praestat benefici quam malefici immemorem esse,
Sall. J. 31, 28:senatus et populus Romanus benefici et injuriae memor esse solet,
id. ib. 104, 5; Petr. 126, 4:in iis (hominibus) beneficio ac maleficio abstineri aecum censent,
Liv. 5, 3, 8:immortali memoriā retinere beneficia,
Nep. Att. 11, 5 al. —Of the favor of the people in giving their vote:quidquid hoc beneficio populi Romani atque hac potestate praetoriā possum,
Cic. Imp. Pomp. 24, 69, and 71.—Esp.1.Beneficio, through favor, by the help, aid, support, mediation:(β).beneficio tuo salvus,
thanks to you, Cic. Fam. 11, 22, 1; 13, 35, 1:nostri consulatūs beneficio,
by means of, id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 6:servari beneficio Caesaris,
Vell. 2, 71, 1:hoc beneficio,
by this means, Ter. Heaut. 2, 4, 14:sortium beneficio,
by the lucky turn of, Caes. B. G. 1, 53 Herz.:longissimae aetatis,
Quint. 3, 1, 9:ingenii,
id. 2, 11, 2; 5, 10, 121:eloquentiae,
Tac. Or. 8 al.; cf.: fortunae beneficium, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2.—In gen., by the agency of:2.quod beneficio ejus contingit,
Dig. 39, 2, 40, § 1:beneficio furis,
ib. 47, 2, 46 pr.—Alicujus beneficii facere (habere, etc.), to make dependent on one ' s bounty or favor (post-Aug.):II.commeatus a senatu peti solitos benefici sui fecit,
Suet. Claud. 23:ut munus imperii beneficii sui faceret,
Just. 13, 4, 9; cf.:adeo quidem dominis servi beneficia possunt dare, ut ipsos saepe beneficii sui fecerint,
Sen. Ben. 3, 18, 4:sed nihil habebimus nisi beneficii alieni?
Quint. 10, 4, 6.—Transf. to political life.A.A distinction, support, favor, promotion (esp. freq. after the Aug. per.):2.coöptatio collegiorum ad populi beneficium transferebatur,
Cic. Lael. 25, 96; id. Phil. 2, 36, 91:quibus omnia populi Romani beneficia dormientibus deferuntur,
id. Verr. 2, 5, 70, § 180:in beneficiis ad aerarium delatus,
among those recommended to favor, id. Arch. 5, 11 Halm. ad loc.; id. Fam. 7, 5, 3:cum suo magno beneficio esset,
under great obligation to his recommendation, id. Phil. 8, 6 Wernsd.; Flor. 4, 2, 92; cf. Suet. Tit. 8.—So,Esp. freq. of military promotions (whence beneficiarius, q. v.):B.quod scribis de beneficiis, scito a me et tribunos militaris et praefectos... delatos esse,
Cic. Fam. 5, 20, 7:ut tribuni militum... quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,
Liv. 9, 30, 3:beneficia gratuita esse populi Romani,
id. 45, 42, 11; Hirt. B. Afr. 54, 5:per beneficia Nymphidii,
promoted, advanced through the favor of Nymphidius, Tac. H. 1, 25; 4, 48 Lips.:beneficii sui centuriones,
i. e. his creatures, Suet. Tib. 12:Liber beneficiorum or Beneficium,
the book in which the public lands that were bestowed were designated, Hyg. Limit. Const. p. 193 Goes.; Arcad. ib. p. 260.—So, SERVVS. A. COMMENTARIIS. BENEFICIORVM., Inscr. Grut. 578, 1.—A privilege, right (post-Aug.):C.anulorum,
Dig. 48, 7, 42:religionis,
ib. 3, 3, 18:militaris,
ib. 29, 1, 3.—Hence, liberorum, a release from the office of judge, received in consequence of having a certain number of children, Suet. Claud. 15; Dig. 49, 8, 1, § 2.—Personified, as a god:duos omnino (deos credere), Poenam et Beneficium,
Plin. 2, 7, 5, § 14.
См. также в других словарях:
JUGURTHA — fil. Mastanabalis, fratris Micipsae, ex pellice, nepos Masinislae, Regis Numidarum, quem patruus Moriens heredem regni sui constituit, una cum 2. filiis suis adhuc impuberibus, Adherbale, et Hiemsale: quos ille postea beneficiorum immemor,… … Hofmann J. Lexicon universale
Undank — 1. Besser der erst vndanck als der letzte. – Gruter, III, 9; Lehmann, II, 50, 28; Sailer, 111. Schwed.: Bättre första wreden än den sidsta. (Grubb, 76.) 2. Besser Undank mit Wahrheit als Dank mit Lüge. – Sailer, 111; Henisch, 644, 70. 3. Dem ist… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon